ปรับปรุงไฟถนนเดิมเป็นโคมไฟถนนโซลาร์เซลล์แบบ Hybrid รุ่น Series 4B ที่ศูนย์ฝึกอบรมธนาคารกรุงไทยเขาใหญ่

โครงการปรับปรุงไฟถนนแบบเก่ามาใช้เป็นโคมไฟถนน LED โซลาร์เซลล์แบบ Hybrid รุ่น Series 4B ความสว่าง 4000lm ที่ศูนย์ฝึกอบรมธนาคารกรุงไทย, เขาใหญ่

โครงการนี้เป็นการเปลี่ยนระบบไฟถนนเดิมจากหลอดเมทัลฮาไลด์ที่ใช้ไฟฟ้า 220V มาเป็นโคมไฟถนน LED โซลาร์เซลล์แบบ Hybrid (ใช้พลังงานจากแสงอาทิตย์เป็นหลัก และมีไฟบ้านเป็นแหล่งสำรอง) เพื่อให้เดินหน้าไปกับนโยบายองค์กรด้าน

• ลดต้นทุนพลังงานด้วยการใช้พลังงานสะอาดจากแสงอาทิตย์
• ลด Carbon Footprint และสร้างความยั่งยืนด้านพลังงานให้กับองค์กร
• เพิ่มความปลอดภัยให้ถนนและอาคารภายในศูนย์ฝึกอบรม

พร้อมยกระดับงานออกแบบแสงให้สอดคล้องแนวคิด Dark Sky: “คุมแสงลงพื้นเท่าที่จำเป็น และไม่ปล่อยแสงขึ้นฟ้า” ช่วยลดปัญหา Light Pollution ในพื้นที่ธรรมชาติ ตามหลักการออกแบบไฟภายนอกที่เน้นให้แสงส่องเฉพาะจุดที่ต้องการและไม่เกินความจำเป็น

1. Pain Point ของหน้างาน: “มีไฟ 220V อยู่แล้ว แต่ต้องการประหยัดพลังงานให้มากที่สุด”

ระบบไฟเดิมของหน้างานใช้หลอดเมทัลฮาไลด์ 40W ซึ่งอายุการใช้งานไม่ยาว ต้องเปลี่ยนหลอดบ่อย และกินไฟมากกว่าระบบ LED ทางผู้บริหารจึงมีนโยบายปรับปรุงระบบไฟเพื่อลดค่าไฟในระยะยาว และยกระดับภาพลักษณ์องค์กรด้านความยั่งยืน (ESG) โดยหันมาใช้พลังงานแสงอาทิตย์เป็นหลัก

ความท้าทายสำคัญของพื้นที่เขาใหญ่ คือ

• มีต้นไม้หนาแน่น เงาไม้บังแสงแดดในบางช่วงเวลา
• ต้องคงความต่อเนื่องของแสงเพื่อรองรับงานด้าน Safety & Security รอบอาคาร

ในสภาพแวดล้อมแบบนี้ ระบบ “โซลาร์ 100%” อาจไม่ครอบคลุมทุกฤดูกาลหรือทุกตำแหน่งเสา จึงเลือกใช้ระบบ Solar Hybrid เพื่อบาลานซ์ระหว่าง “การประหยัดพลังงานจากโซลาร์” และ “ความมั่นใจว่าถนนจะสว่างต่อเนื่องแม้ในวันที่แดดไม่เต็ม”

ภาพถนนหลังปรับเปลี่ยนเป็น Solar Hybrid — แสงสว่างต่อเนื่อง คุมแสงลงพื้น ลดแสงฟุ้ง

2. โซลูชันที่เลือกใช้: Solar LED Street Light – Hybrid + Dark Sky Design

แนวทางออกแบบแสงสว่างของ Boviga สำหรับหน้างานนี้

1. ใช้พลังงานแสงอาทิตย์เป็นหลักตามโจทย์ของลูกค้า เพื่อช่วยลดค่าไฟฟ้าให้ได้มากที่สุดในระยะยาว
2. เสริมด้วยระบบ Hybrid AC 220V เป็น Back‑upรองรับจุดที่มีร่มไม้บัง หรือช่วงฤดูกาลที่แดดไม่สม่ำเสมอ เช่นช่วงฤดูฝนหรือฤดูหนาว เพื่อให้แสงสว่างไม่สะดุด เน้นความปลอดภัยของผู้ใช้งานในพื้นที่เป็นสำคัญ
3. เลือกโคมไฟที่ออกแบบการกระจายแสงลงพื้น (Targeted light) ลดแสงฟุ้ง ลดแสงแยงตา และหลีกเลี่ยงแสงขึ้นฟ้าเกินความจำเป็น
4. ใช้คอนเซ็ปต์ “Dark Sky Friendly” ปรับมุมโคมให้ขนานพื้น 90 องศา คุมทิศทางแสงไม่ให้พุ่งขึ้นท้องฟ้า ช่วยให้บรรยากาศโดยรอบมืดสนิท แต่พื้นถนนและขอบทางยังสว่างชัดเจนสำหรับผู้ใช้ถนน

การออกแบบแสงของ Boviga ใช้โปรแกรม Dialux Evo เพื่อคำนวณค่าความสว่างเฉลี่ยและความสม่ำเสมอบนพื้นถนนให้สอดคล้องมาตรฐานงานถนน โดยอ้างอิงตำแหน่งเสาและความสูงติดตั้งจากระบบเดิม และเพิ่มเติมบางตำแหน่งที่ต้องการเพิ่มระดับความสว่าง

หลักการของ “แสงที่ดี” ไม่ใช่แค่ทำให้สว่างที่สุด แต่คือสว่าง “พอดี” ในตำแหน่งที่จำเป็น และไม่สร้างผลกระทบต่อสภาพแวดล้อมรอบข้าง

จำลองแสงด้วย DIALux evo เพื่อกำหนดตำแหน่งติดตั้งและประเมินการกระจายแสง

3. ผลการตรวจวัดหน้างาน (Lighting Measurement – โหมดความสว่าง 70%)

หลังติดตั้ง ทีมงานได้ตรวจวัดค่าความสว่างจริงด้วย Lux Meter ตามจุดวัดที่กำหนด โดยวัดที่ระดับความสูง 0.7 เมตร ซึ่งใกล้เคียงระดับสายตาของผู้ใช้ถนนและผู้เดินเท้า

• โหมดที่ทดสอบ: ความสว่างโคมไฟ 70%
• ช่วงค่าความสว่างที่วัดได้: 28 – 89 lux
• ค่าเฉลี่ยโดยประมาณ: ≈ 65 lux
• ค่าความสม่ำเสมอของแสง (Uniformity, Emin/Eavg): ประมาณ 0.43

การตรวจวัดหน้างานช่วยยืนยันว่า ค่าแสงเฉลี่ย ค่าแสงต่ำสุด และความสม่ำเสมอของแสงอยู่ในช่วงที่ออกแบบไว้ และให้ข้อมูลสำหรับปรับโหมดการทำงานของโคมให้เหมาะสมกับการใช้งานจริงยิ่งขึ้น

แต่การใช้งานจริงเปิดแสงสว่างเพียง 30% เท่านั้น เพื่อมุ่งเน้นการใช้พลังงานให้น้อยที่สุด แต่ได้แสงสว่างให้เหมาะกับพื้นที่มากที่สุด ใช้กำลังไฟฟ้าจริงของตัวโคมเพียง 6 วัตต์เท่านั้น

ตรวจวัดค่าแสงจริงหลังติดตั้ง เพื่อยืนยันผลลัพธ์หน้างาน

4. Dark Sky / No Upward Light: ทำไมงานนี้ “ไม่มีแสงขึ้นฟ้า” ถึงสำคัญ

พื้นที่เขาใหญ่เป็นโซนธรรมชาติ การควบคุมแสงไม่ให้รบกวนท้องฟ้าและสิ่งแวดล้อมยามค่ำคืนจึงเป็นโจทย์หลักของการออกแบบ ทีมงานจึงใช้แนวทางดังนี้

• คุมทิศทางแสง (Targeted) ให้ตกลงบนพื้นถนนเป็นหลัก
• ลดแสงฟุ้งและแสงรั่ว (Obtrusive Light) ที่ส่งผลต่อผู้พักอาศัยและระบบนิเวศ
• เลือกตำแหน่งติดตั้งและมุมโคม (ตั้งโคม 90° กับพื้น) เพื่อลดแสงเหนือแนวระนาบโดยไม่จำเป็น

แนวคิด “จำกัดผลกระทบของแสงรบกวน (Obtrusive Light)” เป็นแนวทางที่ถูกพูดถึงอย่างชัดเจนในเอกสารมาตรฐานสากล เช่น CIE 150 ซึ่งให้คำแนะนำด้านการออกแบบและค่าจำกัดของแสงภายนอกอาคารเพื่อไม่ให้รบกวนสิ่งแวดล้อมเกินไป

ไม่มีแสงขึ้นฟ้า ใช้แสงเท่าที่จำเป็น เพื่อโลกและสิ่งแวดล้อม

5. เสียงจากลูกค้า (Customer Comment)

ลูกค้าให้โจทย์ชัดเจนว่า ต้องการโซลูชันที่ช่วยลดต้นทุนพลังงาน ด้วยการใช้พลังงานสะอาดจากแสงอาทิตย์ รองรับนโยบายอนุรักษ์พลังงานและลด Carbon Footprint ของธนาคาร พร้อมทั้งต้องการทีมที่เข้าใจข้อจำกัดของพื้นที่จริง

• อุปกรณ์ต้องมีคุณภาพและการรับประกันที่ยาวนานกว่าโคมทั่วไป
• ต้องมีทีมออกแบบแสงที่มีประสบการณ์สูงสำหรับงานโครงการ
• ต้องมีทีม Support ที่เข้าใจงานองค์กรและดูแลระยะยาวได้

“ด้วยผู้บริหารองค์กรมีนโยบายลดต้นทุนค่าใช้จ่ายด้านพลังงานให้กับธนาคาร โดยนำพลังงานไฟฟ้าสะอาดที่ผลิตจากแสงอาทิตย์มาเป็นพลังงานไฟฟ้าทดแทน สนับสนุนการอนุรักษ์พลังงาน ลด Carbon footprint และสร้างความยั่งยืนด้านการใช้พลังงานให้กับธนาคาร รวมถึงทำให้การดูแลรักษาความปลอดภัยอาคารต่าง ๆ ของธนาคารสามารถทำได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โครงการจึงต้องใช้อุปกรณ์ที่มีคุณภาพ มีการรับประกันระยะยาว มีทีมออกแบบที่มีประสบการณ์สูงสำหรับพื้นที่ที่มีข้อจำกัดเรื่องปริมาณแสงแดด และทีม Support ที่ดูแลได้จริง ซึ่งผมได้คำตอบทั้งหมดนี้จากทีม Boviga”

คุณถาวร ชูสิงห์ / ผู้รับเหมาโครงการ

แสงสว่างต่อเนื่อง คุมแสงลงพื้น ลดแสงฟุ้ง

สินค้าที่เกี่ยวข้อง

โคมไฟถนนโซลาร์เซลล์ Solar LED Street Light Series 4B